İnfertilite yani kısırlık problemi yaşayan çiftlerin bir kısmına tüp bebek tedavisi önerilir. Özellikle ileri kadın yaşı, azalmış yumurtalık rezervi, sperm değerleri çok kötü olan veya tüpleri tıkalı olan çiftlere direk tüp bebek tedavisi önerilebilir.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de, özellikle Ankara, İstanbul, İzmir gibi büyük şehirlerde tüp bebek tedavi yöntemlerinde teknolojik birçok gelişme kaydedilmiştir.
Son dönemlerde popüler hale gelen PRP (Platelet Rich Plasma) tedavisi de Ankara tüp bebek tedavisinde kullanılmaya başlanmıştır (1).
Peki “PRP nedir? Kimler PRP den fayda görür? Tüp bebek tedavisinde PRP gebe kalmayı kolaylaştırır mı?, PRP nasıl yapılır?” gibi soruların cevabını bu yazıda bulacaksınız.
Platelet Rich Plasma yani plateletten zengin plazma anlamına gelen PRP, kanın bazı işlemlerden geçirildikten sonra kırmızı kan hücrelerinden ayrıştırılarak, büyüme faktörlerinden ve bazı proteinlerden zengin kısmının elde edilmesi işlemine verilen isimdir.
PRP’in içinde normal kana göre 10 kat daha fazla büyüme faktörü bulunur ve bu büyüme faktörleri ve özel proteinler sayesinde uygulandığı yerdeki yara iyileşmesini hızlandırır, hücre büyümesini uyarır (2-4).
Çünkü normalde bir yaralanma olduğunda, hasarlı bölgeye ilk önce plateletler gider ve yara iyileşmesini başlatır, kök hücreleri uyarır. Bu mantıktan yola çıkarak PRP tedavisinin bazı hastalıkların tedavisinde kullanılabileceği fikri ortaya atılmıştır.
PRP’nin yara iyileşmesini ve hücre büyümesini hızlandırma etkisi nedeniyle birçok hastalığın tedavisinde PRP denenmiştir. İlk olarak ortopedi ve spor yaralanmalarında kullanılmaya başlanan PRP bazı kadın hastalıklarının da tedavisinde kullanılmaya başlanmıştır (4).
PRP tedavisinin FDA (Food and Drug Administration) onayı olmamasına rağmen klinik pratikte aşağıdaki durumlarda sıklıkla uygulanmaktadır.
Klasik tüp bebek tedavisinde kadından alınan yumurtalar erkekten alınan spermlerle laboratuvar ortamında birleştirilir ve oluşan embriyolar tekrar rahim içine verilir. Tüp bebek tedavisi hakkında daha detaylı bilgi için tüp bebek sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
Başarılı tüp bebek tedavisi için kaliteli ve çok sayıda yumurta, yeterli kalınlığa ulaşmış rahim duvarı ve kaliteli embriyolar gereklidir. Eğer yeterli sayıda yumurta yoksa ve rahim duvarı kalınlaşmıyorsa tüp bebek başarısı düşecektir.
Son zamanlarda tüp bebek başarısını artırmak için bazı yöntemler gündeme gelmiştir. PRP yöntemi de tüp bebekte başarıyı artırmak için uygulanan yeni yöntemlerden biridir. Ankara’da Tüp bebek tedavisinde PRP yöntemini aşağıdaki durumlarda uygulanmaktadır.
Bir kadının 40 yaşından önce menopoza girmesine erken menopoz denir. Erken menopoza girmiş ama çocuk isteyen kadın sayısı hiç de azımsanmayacak kadar çoktur.
Herkesin bildiği gibi yumurtalık rezervi 35 yaşından sonra düşmeye başlar. Özellikle 40 yaşından sonra over rezervi ciddi anlamda azalır.
Kadınların eskiye göre daha çok iş hayatına atılması ve çocuk sahibi olmayı ertelemeleri nedeniyle anne olma yaşı da artmıştır. Bu nedenle de tüp bebek tedavisi ihtiyacı eskiye kıyasla artmıştır.
Tüp bebek tedavisi yapılacak bile olsa kadın yaşı ilerledikçe toplanacak yumurta sayısı azalacağı için hamile kalma şansı da azalacaktır. Over rezervi azalmış bu hastalarda gebelik şansını artırmak için birçok yeni tedavi denenmektedir. Tüp bebekte PRP yöntemi de bu düşünceyle ortaya atılmıştır.
2012 yılında Harvard Üniversitesinde yapılan bir fare deneyinde, menopoza girmiş olan farelerin yumurtalıklarına büyüme faktörleri enjekte edilmiş ve yumurta üretiminin tekrar başladığı gözlenmiştir.
Bu mantıktan yola çıkarak, PRP yöntemi yumurtalık rezervi azalmış, ileri yaştaki (>35 yaş) hastalarda tüp bebek tedavisinde uygulanmaya başlanmıştır (6). Bu yönteme yumurtalık gençleştirme işlemi de denir. Yumurtalık gençleştirme ile tüp bebekte elde edilecek yumurta sayısı ve kalitesi artacak, böylelikle gebelik şansı da yükselebilecektir.
Tüp bebekte başarı şansını etkileyen en önemli faktörlerden biri de rahim duvarı kalınlığıdır. Kaliteli ve çok sayıda yumurta gelişse bile endometrium yeterli kalınlaşma göstermezse tüp bebek başarı şansı azalacaktır. Başarılı IVF sonucu için rahim duvarı yani endometriyum kalınlığının yumurta çatlatma günü en az 7mm olması gerekir (7).
IVF tedavisinde yumurtanın olgunlaşmasına rağmen rahim duvarı ince kalan hastalara rahim duvarını kalınlaştırmak için bazı tedaviler verilmektedir. Bu tedaviler arasında östrojen, gonadotropinler, letrozol, GCSF (granulocyte colony-stimulating factor), sildenafil citrate (viagra), pentoksifilin, tocopherol, tamoksifen bulunmaktadır (8-10). Ama bu tedavilerin hiçbirinin %100 faydası gösterilememiştir.
PRP içinde normalden çok daha fazla büyüme faktörü bulunduğu ve bu büyüme faktörlerinin yara iyileşmesini ve hücre büyümesini uyardığı göz önüne alınarak, rahim duvarı ince olan hastalarda tüp bebek başarı şansını artırmak için (rahim duvarını kalınlaştırmak için) tüp bebek tedavisinde PRP son yıllarda gündeme gelmiştir.
Yapılan bilimsel çalışmalarda tüp bebek tedavisinde PRP uygulamasının IVF başarı şansını artırdığı gösterilmiştir. Ama tüp bebek ve PRP yeni bir yöntem olduğu için PRP etkinliğinin başka çalışmalarla da gösterilmesi gerekmektedir.
Ankara Tüp Bebek Tedavisinde PRP uygulamasını biz de rahim duvarı ince olan hastalara uygulamaktayız.
Tüp bebek başarı şansını etkileyen en önemli 3 paramatre embriyo kalitesi, endometriyum reseptivitesi ve immünolojik nedenlerdir.
Tekrarlayan implantasyon başarısızlığı; kaliteli birkaç embriyo transferine rağmen gebelik olmaması olarak tanımlanabilir. Tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı tedavisi için birçok yöntem önerilmiştir.
Bu yöntemler arasında blastokist transferi, endometriyal kazıma, histeroskopi ve immun terapi vardır. Endometriyal kazıma ve diyagnostik histeroskopide esas amaç rahim duvarında zedelenme yaratarak, o bölgedeki hasarı düzeltmek için büyüme faktörlerinin oraya göç etmesini sağlamaktır.
Bu mantıkla bakıldığında PRP nin de tekrarlayan tüp bebek başarısızlığında faydalı olabileceği fikri ortaya atılmıştır.
Tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı olan hastalar üzerinde yapılan bir çalışmada, hastaların PRP tedavisi sonrası %90’ının gebe kaldığı tespit edilmiştir.
Rahim duvarını kalınlaştırmak için veya tekrarlayan implantasyon başarısızlığı nedeniyle tüp bebek tedavisinde PRP yapılacaksa; PRP embriyo transfer edilmeden önce 2-3 defa verilir. Son PRP uygulamasından 3 gün sonra da embriyo transfer edilir.
Yumurta gençleştirmek için tüp bebekte PRP uygulanacaksa, yine hastanın kanından hazırlanan PRP tüp bebek tedavisinden 1-2 ay önce uygulanır. PRP’nin yumurta gençleştirme etkisi 2-3 ay sürecektir.
Yumurta gençleştirme için PRP yumurtalığa, rahim duvarını kalınlaştırmak içinse rahim içine PRP verilir.
Rahim duvarını kalınlaştırmak için PRP uygulanacaksa, hastanın kendi kanından hazırlanan PRP ince bir kateter yardımı ile rahim içine enjekte edilir. Tüp bebekte PRP yaptıranlar ile konuştuğunuzda, işlemin ağrılı olmadığını, basit bir muayeneye benzediğini size söyleyeceklerdir.
Ankara tüp bebek tedavisinde PRP rahim içine verilecekse anesteziye ihtiyaç duymuyoruz. Ama aynı durum yumurta gençleştirme için geçerli değildir. Yumurta gençleştirme için PRP uygulanacaksa işlemi anestezi altında yapmaktayız. Çünkü yumurta gençleştirme yaptıranlar işlem esnasında ve PRP sonrası ağrı hissederler.
Daha önce de belirttiğimiz gibi PRP’nin içinde bol miktarda büyüme faktörü vardır. Bu faktörler yara iyileşmesini ve hücre çoğalmasını hızlandırır.
Bu etki nedeniyle tıbbın birçok alanında kullanılmaya başlanan PRP’nin yumurta gençleştirme ve rahim duvarını kalınlaştırma etkisi nedeniyle tüp bebek tedavisinde de kullanılmaya başlanmıştır.
PRP’nin FDA onayı olmasa da, hala PRP yöntemine deneysel çalışma gözüyle bakılsa da dünyanın her yerinde olduğu gibi Ankara Tüp Bebek Tedavisinde PRP yöntemi uygun hastalara uygulanmaktadır.
Özellikle yumurta çatlatma günü rahim duvarı ince olan hastalara, yumurtalık rezervi azalmış olan hastalara ve tekrarlayan tüp bebek başarısızlığı öyküsü olan hastalara tüp bebekte PRP uygulanabilir.
Tüp bebekte PRP yöntemi fiyatları kullanılan malzemelere göre, anestezi uygulanıp uygulanmayacağına göre değişir. Rahim içine uygulanacak PRP’nin fiyatları daha düşük iken, yumurta gençleştirme için uygulanacak olan PRP ücreti yüksek olacaktır.
Yumurta gençleştirme için PRP uygulaması aynı tüp bebekte yumurta toplama işlemi gibi yapılmaktadır. Bu da Ankara PRP ile yumurta gençleştirme fiyatlarını, tüp bebek fiyatlarına yakın hale getirmektedir. Ayrıca işlem sırasında genel anestezi uygulanması da Tüp bebekte PRP ücretlerini artıracaktır. Tüp Bebek tedavisinde PRP fiyatları Ankara için ortalama 6000-15000 TL arasındadır.
Tüp bebekte PRP yöntemi Ankara’da Prof. Dr. Deniz Ulaş tarafından yapılmaktadır. PRP hakkında daha ayrıntılı bilgi ve fiyatlar için 05059819919 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.
Referanslar